Chronische klachten is voortdurende, langdurige pijn in de rug die langer dan drie maanden aanhoudt.
Vaak is het resultaat van een duidelijk identificeerbare oorzaak zoals een blessure. Deze kunnen variëren van structurele problemen zoals hernia's tot psychologische factoren zoals stress. De behandeling is vaak multidisciplinair en kan fysiotherapie, medicatie, en soms zelfs chirurgie omvatten. Het doel is meestal om de pijn te beheersen en de kwaliteit van leven te verbeteren, eerder dan een volledige genezing. Het is essentieel om een gezondheidszorgprofessional te raadplegen voor een juiste diagnose en behandelplan.
De meest recente visie op chronische pijn benadrukt een multidisciplinaire en holistische aanpak. In plaats van de pijn enkel als een fysiek symptoom te zien, wordt het nu beschouwd als een complexe interactie van fysieke, psychologische, en sociale factoren. Deze benadering staat bekend als het bio psychosociale model. Het doel is niet alleen om de symptomen te behandelen, maar ook om de onderliggende oorzaken en de impact van de pijn op het leven van de patiënt te begrijpen.
Behandelingen kunnen variëren van medicatie en fysieke therapie tot cognitieve gedragstherapie en mindfulness-technieken. Er is ook een groeiende erkenning van het belang van zelfmanagementstrategieën, waarbij patiënten worden opgeleid om hun symptomen beter te begrijpen en te beheren.
Deze geïntegreerde aanpak wordt ondersteund door een groeiend aantal wetenschappelijke studies die de effectiviteit ervan aantonen, en het wordt steeds meer de standaard in de gezondheidszorg voor het beheer van chronische pijn.
Fysiologisch gezien is chronische pijn een complexe interactie van zenuwsignalen, neurotransmitters en hersenstructuren die samen een aanhoudend gevoel van ongemak of pijn creëren. In tegenstelling tot acute pijn, die meestal een duidelijke oorzaak en genezingsproces heeft, kan chronische pijn voortduren lang nadat het oorspronkelijke letsel is genezen. Dit kan te maken hebben met veranderingen in het zenuwstelsel die leiden tot een verhoogde gevoeligheid voor pijn, bekend als "centrale sensitisatie".
Pijn is een waarschuwingsmechanisme in ons lichaam die een boodschapper is van dreigend, aanwezig gevaar. En triggert op zijn beurt een primaire fight, flight or freeze mode in het brein en lichaam.
Deze stress kan zowel fysiek als mentaal zijn en daardoor kunnen we ook zowel fysiek als mentaal meer pijn of klachten ontwikkelen. Stress heeft te maken met de ‘fight or flight response’, oftewel de ‘vecht-of-vluchtreactie’. Dit is een natuurlijke en normale reactie van het lichaam, waarbij stresshormonen vrijkomen. Het eerste hormoon is adrenaline. Hierdoor gaat je hart sneller kloppen en je bloed sneller stromen. Daarnaast komt een ander hormoon vrij, namelijk cortisol. Dit hormoon zorgt ervoor dat je bloedsuiker stijgt en er meer brandstof vrijkomt voor je spieren. Zo worden je spieren zo goed mogelijk doorbloed en voorbereid om in actie te komen.
Wanneer deze reactie van korte duur is, is er niks aan de hand. Wanneer dit te lang aanhoudt en er niet voldoende herstel kan optreden, staan je zenuwen en spieren te lang aangespannen. We krijgen spierstijfheid, spierpijn, hoofdpijn. Je zenuwstelsel is gevoeliger, dus ontstaat er meer pijn, waardoor je fysieke klachten ontwikkelt.
Uiteindelijk komt je brein ook niet tot rust, dat kan leiden tot overspannenheid, prikkelbaarheid, concentratieproblemen, burn-out, depressies, slecht slapen, angststoornissen en vermoeidheid.
We zien dat mensen door de pijn ook steeds minder gaan doen en bijvoorbeeld stoppen met sporten, uit angst voor een verergering van de pijn en simpelweg omdat pijn natuurlijk niet prettig is. Dit heeft uiteindelijk weer consequenties voor alle anderen structuren van het lichaam. Wat misschien wel het grootste probleem is, is dat mensen negatief worden. Je raakt gefrustreerd en bent de hele dag bezig om de chronische pijn maar weg te krijgen.
Centrale sensitisatie is een fenomeen waarbij het zenuwstelsel in een staat van verhoogde gevoeligheid verkeert, wat resulteert in een intensere pijnbeleving. Het is een complex proces dat invloed heeft op hoe pijnsignalen worden verwerkt en geïnterpreteerd door de hersenen. Hoewel dit proces kan leiden tot langdurige en ernstige pijnklachten, is het belangrijk om te benadrukken dat centrale sensitisatie een omkeerbaar proces is.
Om de cyclus van chronische pijn en centrale sensitisatie te doorbreken, is een holistische benadering essentieel. Dit betekent dat de pijnklacht vanuit verschillende invalshoeken wordt bekeken en aangepakt, waaronder fysiek, mentaal, emotioneel en spiritueel.
Tot slot kan een spirituele benadering helpen om een dieper gevoel van betekenis en doel in het leven te vinden, wat kan bijdragen aan een betere omgang met chronische pijn. Dit kan variëren van meditatie en gebed tot het deelnemen aan gemeenschapsactiviteiten of het vinden van troost in de natuur.
Door deze holistische benadering kan de vicieuze cirkel van chronische pijn en centrale sensitisatie doorbroken worden, waardoor het mogelijk is om de pijn te verminderen en de kwaliteit van leven te verbeteren. Het is belangrijk om te onthouden dat herstel tijd kost en dat het essentieel is om geduld te hebben en toegewijd te blijven aan het behandelplan en het proces van bewustwording toe te laten.
Met de juiste ondersteuning en middelen is het mogelijk om de controle over de pijn terug te winnen en een bevredigend en zinvol leven te leiden, waarbij je de verkregen kennis in wijsheid het omgezet en dit altijd kunt blijven toepassen.
Op fysiek niveau kan het nodig zijn om bepaalde leefstijlaanpassingen te maken, zoals het verbeteren van de lichaamshouding, het versterken van de spieren en het vergroten van de flexibiliteit. Fysiotherapie en oefentherapie kunnen hierbij een cruciale rol spelen. Daarnaast kan het gebruik van pijnstillende medicatie of andere medische interventies tijdelijk nodig zijn om de pijn te beheersen en de kwaliteit van leven te verbeteren.
Op mentaal niveau is het belangrijk om inzicht te krijgen in de manier waarop gedachten en overtuigingen de pijnbeleving kunnen beïnvloeden. Cognitieve gedragstherapie (CGT) en mindfulness-technieken kunnen helpen om negatieve gedachtepatronen te doorbreken en een positievere mindset te ontwikkelen.
Emotioneel welzijn speelt ook een belangrijke rol bij het beheersen van chronische pijn. Het leren omgaan met stress, angst en depressie kan de pijnbeleving positief beïnvloeden. Technieken zoals emotionele vrijheidstechnieken (EFT), ademhalingsoefeningen en ontspanningstherapie kunnen hierbij ondersteunend werken.